HMC opleiding Pianotechniek

Opleiding specialistische beroepsgroep in Amsterdam

In gesprek met Frank Bonarius, vakman in hart en nieren en bedrijfseigenaar, Anne de Jong, net afgestudeerde student van de Mbo-opleiding en Isabelle de Leeuw en Ronald de Jong, docenten bij deze opleiding aan het Hout- en meubileringscollege (HMC).

Pianostemmen

Onze actuele dossiers

Frank Bonarius (vakman) “Ik beoefen dit vak uit liefde voor de piano en de vleugel.”
Als 19-jarige jongen had Frank Bonarius de piano als positieve uitlaatklep. Toen deze gestemd moest worden kwam er een pianostemmer langs. ‘Dat wil ik ook kunnen’ dacht Frank en volgde een technische cursus op de streekschool. Hij ging al vrij snel in de leer bij een piano-technisch bedrijf en mocht van deze werkgever in Duitsland de erkende opleiding volgen. Van huis uit had hij geleerd dat als je echt iets wil, je ervoor moet gaan. Door deze instelling en zijn liefde voor de piano is hij uitgegroeid tot een pianotechnicus in hart en nieren met een mooi eigen bedrijf waar piano’s en vleugels worden hersteld, gerestaureerd, gestemd en verkocht.

Ronald de Jong heeft na zijn opleiding aan het HMC eerst 10 jaar in het bedrijf van Frank gewerkt. Daar heeft hij vlieguren gemaakt, veel restauratiewerk gedaan en het vakmanschap geleerd. Hij raadt studenten die net van de opleiding komen dan ook aan om, zeker bij revisie-werk, eerst in dienst te gaan bij een bedrijf en uren te maken. “Dan zet je de leercurve van de opleiding door.”

Wat is de student pianotechniek voor een type? Ronald, benadrukt de diversiteit van de studenten, maar “wat ze gemeen hebben is dat het gevoelige mensen zijn die van muziek houden en grote interesse hebben in de technische kant van het vak en echt willen weten hoe het werkt.”

Anne de Jong (student) “Juist de mix aan werkzaamheden maakt het vak aantrekkelijk.”
Op zoek naar een opleiding kwam Anne de Jong via een meubel makende vriendin terecht op de open dag van het Hout-en meubileringscollege, in een lokaal met allemaal piano’s en openstaande vleugels. Er hing een fijne, rustige, open en vriendelijke sfeer. Ze speelde zelf wel piano, maar kende het vak van pianotechnicus niet.

De opleiding bleek haar goed af te gaan: ze had talent voor pianostemmen op gehoor. Het met de handen bezig zijn had ze in haar familie al meegekregen. Met veel plezier heeft ze de 3-jarige opleiding doorlopen en een goede basis opgedaan om te starten als beginnend vakvrouw. “Je leert het vak pas echt in de praktijk door te doen, doen en doen.” Dat doet ze nu in het bedrijf van Frank. Hier werkt ze aan alle facetten van het vak: stemmen, repareren en restaureren. Juist die mix maakt het heel aantrekkelijk.

Ze heeft nog wel geprobeerd om een eigen bedrijfje te starten, maar de bedrijfsvoering gaf alleen maar stress, dus daar is ze snel mee gestopt.

Isabelle de Leeuw en Ronald de Jong (docenten en vakmensen) “Na de opleiding moet je vlieguren maken.”
Isabelle de Leeuw heeft sinds 1990 bij verschillende pianobedrijven gewerkt en is sinds 5 jaar docent voor de opleiding Pianotechniek bij het HMC. Met de verplichte didactische cursus op zak werkt ze sinds drie jaar fulltime voor de opleiding. Ze vindt het prettig om alle aandacht aan de studenten en lessen te kunnen besteden. In Corona-tijd heeft ze de theorielessen online gegeven. Dat is zeker een mogelijkheid voor de toekomst, maar het blijft toch een praktisch vak dat je fysiek moet doen. Isabelle snapt Anne heel goed, zij adviseert studenten dan ook na de opleiding mee te lopen met een doorgewinterde vakman.

Momenteel zijn er 21 studenten verdeeld over 3 studiejaren. Isabelle geeft aan dat het ieder jaar weer spannend is hoeveel studenten er voor de opleiding komen. “Je wil een klas vol hebben, maar ook niet te veel uitval tijdens de studie. De selectie vooraf is daarom belangrijk. De kwetsbaarheid van de opleiding blijft het aantal studenten”. Isabelle en Ronald zijn trots op deze unieke opleiding en hopen nog jaren hun bijdrage te mogen geven aan het opleiden van nieuwe pianotechnici!

Frank Bonarius “Ik haal persoonlijk geluk uit het overdragen van mijn kennis en expertise aan de jongere generatie, die in mijn bedrijf werkt.”
Frank is gespecialiseerd in piano’s en vleugels van voor de oorlog. In die zin zit hij in een niche van een niche. Van ‘moderne’ instrumenten uit China moet hij niks hebben. Juist het behoud van de kwaliteit en onveranderlijkheid van de instrumenten maken het vak zo boeiend.

De financiële bedrijfsvoering laat hij over aan een goede accountant, waardoor hij zich kan blijven focussen op waar hij goed in is en waar zijn hart ligt. “In deze branche zit niet veel innovatie, de omgang met het instrument blijft in de basis hetzelfde.” Om zich te blijven ontwikkelen heeft hij zich verder als taxateur geschoold. Hierover heeft hij ook vaak overleg met vakgenoten.

De corona-tijd had een negatieve invloed op de verkoop van piano’s en vleugels, maar dat trekt nu weer langzaam aan. Zijn grootste zorg is dat er geen stagiaires in zijn bedrijf kunnen komen. Dit ziet hij als een stil drama voor het onderwijs en de studenten. Het onderhoud aan de piano’s en het stemmen kon gewoon doorgang hebben. Stemmen is als tanken/opladen van een auto. Technisch onderhoud moet je zien als naar de garage gaan of in noodgeval de ANWB bellen. De piano verdient respect en daar moet heel voorzichtig mee worden omgegaan!”

Bron: SBB rubriek ‘Vakmanschap van alle tijden’ oktober 2020